Կենտրոնական Ասիա

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Գրե’լ Կենտրոնական Ասիայի պետությունները մայրաքաղաքներով։

•  Թուրքմենստան – Աշգաբադ
•  Ղազախստան – Աստամա
•  Ղրղզստան – Բիշկեկ
•  Տաջիկստան – Դուշամբե
•  Ուզբեկստան – Տաշքենդ։

Գործնական աշխատանք։

1.Արևելյան Եվրոպա տարածաշրջանի վերաբերյալ ո՞ր պնդումն է ճիշտ:

   1. Տարածքի մեծությամբ երկրորդն է Եվրոպա աշխարհամասի տարածաշրջաններից:

   2.Տարածքը ողողվում է Սև և Բալթիկ ծովերի ջրերով:
   3Կլիման մերձարևաղարձային միջերկրածովային է:

    4.Տարածաշրջանի տարածքով հոսող գետերից են Դանուբը և Հռեևոսը:

2.Համապատասխանեցնել տրված պետությունների և դրանց մայրաքաղաքների անվանումները:

   1.Հունգարիա                                          ա. Պրահա

   2.Ռումինիա                                            բ. Բուդապեշտ

   3.Բելառուս                                             գ. Բուխարեստ

   4.Չեխիա                                                  դ.Մինսկ

Հունգարիա – Բուդապեշտ

Ռումինիա – Բուխարեստ

Բելառուս- Մինսկ

Չեխիա – Պրահա։

3․ Բնութագրումով որոշել պետությունը:

Արևելաեվրոպական այդ պետությունը ելք չունի դեպի ծով: Նրա  մայրաքաղաքը միջնադարյան եվրոպական  ճարտարապետական մշակույթը  պահպանած քաղաքներից է: Մայրաքաղաքը  հայտնի  է  իր  տեսարժան վայրերով: Ո՞րն է այդ պետությունը:

Պատասխան՝ Սերբիա։

4. Որ  շարքում  են  տրված  Արևելյան  Եվրոպա  տարածաշրջանի  պետությունները  տրված  տարածքի  նվազման  կարգով

1.Ուկրաինա,  Բելառուս,   Չեխիա,   Մոլդովա

2. Բելառուս, Ուկրաինա, Մոլդովա ,Չեխիա

3. Չեխիա, Բելառուս, Ուկրաինա, Մոլդովա ,

4. Ուկրաինա, Չեխիա ,Մոլդովա , Բելառուս

5․ Տրված էլեկտրակայանների տիպերից որի՞ արտադրանքի բաժինն է մեծ Գերմանիայի էներգետիկական համակարգում.
1) ատոմային էլեկտրակայաններ 3) մակընթացային էլեկտրակայաններ
2) ջերմային էլեկտրակայաններ 4) ջրային էլեկտրակայաններ

6. Բնութագրումով որոշել պետությունը.
Եվրոպական այս երկիրը սահմանադրական միապետություն է: Մայրաքաղաքը խոշոր ծովային նավահանգիստ է և համաշխարհային նշանակության
ֆինանսական կենտրոն: Արդյունաբերության ավանդական ճյուղերից են ածխարդյունաբերությունն ու սև մետաղաձուլությունը: Ո՞րն է այդ պետությունը.
1) Ֆրանսիան
2) Մեծ Բրիտանիան
3) Գերմանիան
4) Շվեդիան։

7․Ընտրել «պետություն — բնական ռեսուրսի հարուստ պաշար» համա-
պատասխանությունների ճիշտ շարքը.
1. Շվեդիա ա. այրվող թերթաքար
2. Մեծ Բրիտանիա բ. անտառանյութ
3. Ֆինլանդիա գ. նավթ
4. Էստոնիա դ. երկաթաքար
1) 1–բ, 2–գ, 3–դ, 4–ա
2) 1–դ, 2–գ, 3–բ, 4–ա
3) 1–բ, 2–դ, 3–գ, 4–ա
4) 1–դ, 2–ա, 3–բ, 4–գ

 8․ Ո՞ր շարքի բոլոր քաղաքներն են մայրաքաղաքներ.

1.Փարիզ, Ժնև, Վիեննա 2.Բեռլին, Լյուքսեմբուրգ, Լիոն

3.Բեռն, Բրյուսել, Փարիզ 4.Ամստերդամ, Բեռլին, Մարսել

9. Հարավային Եվրոպա տարածաշրջանի վերաբերյալ ո՞ր պնդումն է ճիշտ.
1) Ժողովուրդների մեծամասնության լեզուները պատկանում են հնդեվրոպա-
կան լեզվաընտանիքի գերմանական լեզվախմբին:
2) Աչքի է ընկնում բնակչության բարձր բնական աճով:
3) Տարածաշրջանի բոլոր երկրները հանրապետություններ են:
4) Տարածաշրջանի ամենազարգացած երկրներն են Իտալիան և Իսպանիան:

10. Իտալիայի վերաբերյալ ո՞ր պնդումն է սխալ.
1) Ավտոմեքենաշինության առաջատար կենտրոնը Թուրին քաղաքն է:
2) Արդյունաբերությունը մեծապես կախված է ներմուծվող հումքից և վառելիքից:
3) Նավահանգստային քաղաքներում լայն զարգացում է ստացել գունավոր մե-
տաղաձուլությունը:
4) Խաղողի բերքով աշխարհի առաջատար երկրներից է:

11. Իտալիայի վերաբերյալ ո՞ր պնդումն է սխալ.
1) Ըստ պետական կարգի՝ խորհրդարանական հանրապետություն է:
2) Մտնում է «Մեծ յոթնյակ»–ի կազմի մեջ:
3) Բնակչության մեծամասնությունը դավանում է քրիստոնեության կաթոլիկ ուղ-
ղությունը:
4) Աչքի է ընկնում բնակչության բարձր բնական աճով:

12․ Ուրվագծային քարտեզի վրա, նշե՜լ Եվրոպայի բոլոր երկրները (ստանալ Եվրոպայի ամբողջական քարտեզը)։

Եվրոպայի քարտեզագրում

Եվրոպայի քարտեզագրում։

Գործնական աշխատանք

• Առաջադրանք 1. Եվրոպայի ուրվագծային քարտեզի վրա պատկերել Եվրոպայի 2 տարածաշրջանները ( (Արևմտյան Եվրոպա և Հվ․ Եվրոպա) իրենց համապատասխան պետություններով և մայրաքաղաքներով:

Հարավային Եվրոպա

Ֆրանսիա։ Միայն Հարավային մաս։
Փարիզ։

Իսպանիա
Մադրիդ։

Պորտուգալիա
Լիսաբոն։

Իտալիա
Հռոմ։

Հունաստան
Աթենք։

Թուրքիա։ Միայն մի հատվածը։
Անկարա։

Սլովակիա։
Բրատիսլավա

Հորվաթիա
Զագրեբ։

Սերբիա
Բելգրադ։

Ալբանիա
Տիրանա։

Մակեդոնիա
Սկոպիյե։

Բուլղարիա
Սոֆիա։

Հերցեգովինա
Սարաեվո։

Չեռնոգորիա
Պոդգորիցա։

Թուրքիա
Անկարա։

Ռումինիա
Բուխարեստ։

Արևմտյան Եվրոպա

Ավստրիա
Վիեննա։

Բելգիա
Բրյուսել։

Լյուքսեմբուրգ
Լյուքսեմբուրգ։

Նիդերլանդներ
Ամստերդամ։

Գերմանիա
Բեռլին։

Շվեցցարիա
Բեռն։

• Առաջադրանք 2. Եվրոպայի քաղաքական քարտեզի վրա առանձնացնել ՀՆԱ առավել բարձր ցուցանիշ ունեցող երկրները:

5․ Գերմանիա
Բեռլին
8․ Ֆրանսիա
Փարիզ
10․ Մեծ Բրիտանիա
Լոնդոն
12․ Իտալիա
Հռոմ
16․ Իսպանիա
Մադրիդ
17․ Թուրքիա
Անկարա
24․ Լեհաստան
Վարշավա
27․ Նիդերլանդներ
Ամստերդամ
38․ Բելգիա
Բրյուսել
40․ Շվեցցարիա
Բեռն
41․ Շվեդիա
Ստոկհոլմ
45․ Ավստրիա
Վիեննա
46․ Ռումինիա
Բուխարեստ
49․ Նորվեգիա
Օսլո
51․ Չեխիա
Պրահա
52․ Հունաստան
Աթենք
54․ Պորտուգալիա
Լիսաբոն

• Առաջադրանք 3․ Ընդհանուր կողմերով տվեք Եվրոպայի տեղը քաղաքակրթության և մարդկության առաջընթացի գործում:
•  Առաջադրանք 4․ Թվարկել Մեծ Բրիտանիայի զարգացման նախադրյալները։
• Առաջադրանք 5. Գնահատեք Արևմտյան Եվրոպայի արդյունաբերության և գյուղատնտեսության զարգացման բնական նախադրյալները:
• Առաջադրանք 6․ Առանձնացնել Մեծ Բրիտանիայի և Գերմանիայի ներկայիս բնակչության ձևավորման գործընթացները։ Մեկնաբանել սեռատարիքային կազմի առանձնահատկությունները։
• Առաջադրանք 7. Համեմատել Մեծ Բրիտանիայի և Գերմանիայի տրանսպորտի զարգացման առանձնահատկությունները։
•  Առաջադրանք 8. Թվարկել և ուրվագծային քարտեզի վրա նշել, Մեծ Բրիտանիայի և Գերմանիայի խոշոր քաղաքները։

«Երկրների մշակույթը» նախագիծ․ Հունաստան։

• Հունական խոհանոց։

Հունաստանի ազգային խոհանոց, որը ձևավորվել է բալկանյան և միջերկրածովյան մյուս ժողովուրդների խոհանոցների ազդեցությամբ։

Այն նմանություն ունի ֆրանսիական, թուրքական և իտալական ազգային խոհանոցներին։ Հունական խոհանոցն ունի չորս հիմնական հենքեր՝ թարմ մթերքներ, բուսական համեմունքների և կանաչեղենի հմուտ օգտագործում, ձիթապտղի լայն կիրառում, ինչպես նաև ճաշերի պարզություն։

Հունական աղցան

Հարավային Եվրոպա

Դասի հղում։

Այլ հղում՝ 1․ 2․

1. Բնութագրեք Հարավային Եվրոպայի աշխարհագրական դիրքը, ինչպե՞ս է այն փոխվել ժամանակի ընթացքում:

Հարավային Եվրոպայի աշխարհագրական դիրքի արաձնահատկություններից մեկը, որ գտնվում է Միջերկրական ծովի մոտ։ Հիմա Հարավյին Եվրոպայի մի մաս են կազմում նախկին Հարավսլավիայի կազմալուծման հետևանքով առաջացած։ Դրանք են Սերբիան, Հորվաթիան, Սլովենիան, Մակեդոնիան, Բոսնիան, Մոնտենեգրոն և Հեցեգովինան։

2․ Որո՞նք են Հարավային Եվրոպայի երկրների տնտեսոությունների զարգացած ճյուղերը

Զարգացած տնտեսություններից է գյուղատնտեսությունը։ Այնտեղ նաև զարգացած է զբոսաշրջությունը, որովհետև Հարվային Եվրոպայի ծովերը, լեռները, հանքային ջրերը կարծես ձգում է զբոսաշրջիկներին։

3․ Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել Հարավային Եվրոպայի երկրները:

Տեսարժան վայրեր Բուլղարիայում

Սոֆիա

Սոֆիա Բուլղարիայի մայրաքաղաքը: Սոֆիան հարուստ ճարտարապետական ու պատմական շինություններով քաղաքներից մեկն է: Այն ունի ավելի քան յոթ հազարամյա պատմություն և Եվրոպայի ամենահին քաղաքներից է: Հայտնի տեսարժան վայրերն են՝ Ազգային պատմության թանգարանը, որը Արևելյան Եվրոպայի ամենախոշորներից մեկն է, Ալեքսանդր Նևսկու տաճարը, որը Արևելյան ուղղափառ տաճարներից ամենամեծն է աշխարհում: 

Արևային ափ

Արևային ափ – խոշոր ծովային առողջարան Բուլղարիայում: Այստեղ գեղեցիկ բնությունը, հինավուրց տեսարժան վայրերը, լայն ավազոտ լողափերը, շքեղ հանգստյան տներն ու հյուրանոցները դրախտային պայմաններ են առաջարկում հանգստի համար: Արևային ափի հարավային մասում, ամենագեղեցիկ թերակղզու վրա է գտնվում, Նեսեբր քաղաքը, Եվրոպայի ամենահին քաղաքներից մեկը, որը ներառված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկում: 

Ոսկե Ավազներ

Ոսկե Ավազները Բուլղարիայի ամենամեծ և ամենահայտնի ծովային հանգստավայրն է: Ոսկե Ավազները հարմարավետ վայր է ցանկացած տարիքի մարդկանց համար: Այն հարուստ է բազմաթիվ հյուրանոցներով, առանձնատներով, բնակարանային շինություններով, սպա կենտրոններով, ռեստորաններով, ակումբներով, խաղատներով, առևտրի և զվարճանքի կենտրոններով, սպորտային հաստատություններով։ 

Վարնա

Վարնա նավահանգաստային քաղաք նաև կուրորտ Բուլղարիայում։ Վարնան ոչ միայն հայտնի բուլղարական հանգստավայր է, այլև երկրի մշակութային կենտրոնը, որի տեսարժան վայրերը բազմաթիվ թանգարաններ են: Վարնայի խորհրդանիշն է դելֆինարիումը, որը անմոռանալի տպավորություններ և դրական հույզեր է պարգևում բոլորին: 

Պլովդիվ

Պլովդիվը Եվրոպայի ամենահին քաղաքներից է: Քաղաքը ունի շատ հետաքրքիր պատմություն, զարմանահրաշ հուշարձաններ, և եզակի մշակույթ: Պլովդիվի պատմական խորհրդանիշը Հռոմեական հնագույն Ամֆիթատրոնն է: Ամֆիթատրոնը նախատեսված է 6000 հանդիսատեսի համար: Վերանորոգման աշխատանքներից հետո այստեղ անց են կացվում փառատոններ, ազգային տոներ և երաժշտական միջոցառումներ: 

Բուլղարիայի օպերայի և բալետի ազգային թատրոն

Բուլղարիայում առաջին օպերային հաստատությունն ստեղծվել է 1890 թվականին որպես օպերային և դրամատիկ կազմակերպություն։ 1891 թվականին կազմակերպությունը տարանջատվում է և ստեղծվում են Salza i Smyah թատերախումբը և բուլղարական պետական օպերան։ Ֆինանսական դժվարությունների պատճառով այն փակվում է։

Բուլղարիայի օպերային հասարակությունն ստեղծվել է 1908 թվականին։ Հիմնադիրներից է եղել Իվան Ցիբուլկա‎ն։ 1908 թվականի հոկտեմբերի 18-ին կայացել է «Болгарска оперна дружба» (Բուլղարիայի օպերայի և բալետի ազգային թատրոնի) առաջին ներկայացումը, որի ընթացքում ներկայացվել են հատվածներ Գունոյի «Ֆաուստ» և Ջուզեպպե Վերդիի Տրուբադուր օպերաներից դիրիժոր Հենրիխ Բիզների մասնակցությամբ։

Օպերան ազգային կարգավիճակ է ստացել 1922 թվականին և անվանափոխվել է Ազգային օպերայի։ Բալետային կազմակերպությունն ստեղծվել է 1928 թվականին։ Կառույցն իր գործունեությունը դադարեցրել է 1944 թվականին, երբ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Սոֆիան ռմբակոծվել է, այնուհետև կառավարական ֆոնդերի ավելացմամբ շարունակել է գործունեությունը։

Աղբյուրներ՝ hy.wikipedia.org, https://www.embassy.am/

Ֆրանսիա

Դասի հղում։

Այլ հղումներ՝ 1, 2

Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել, Ֆրանսիայի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

Բիսկայան ծոց, Լիգուրյան ծով, Միջերկրական ծով, Հյուսիսային ծով։

1. Բնութագրել Ֆրանսիայի աշխարհագրական դիրքը: 

Ֆրանսիան գտնվում է շատ հարմար տնտեսաաշխարհագրական դիրքում։ Նրա բոլոր հարևանները զարգացած Եվրամիության անդամներ են։ Նաև այնտեղով են անցնում Միջերկրական ծովից դեպի Հյուսիսային ծով և տարբեր երկրների անցնող ճանապարհներ։

Գերմանիա։

Դասի հղում։

Այլ հղումներ՝ 1․ , 2․

1. Նշել Գերմանիայի աշխարհագրական դիրքի առավելություններն ու թերությունները:

Գերմանիան գտնվում է Եվրոպայի հենց ամենա կենտրոնում։ Եվ այնտեղ են հատվում Եվրոպայի բոլոր ճանապարհները։

1. Նշել Գերմանիայի տնտեսության զարգացման նախադրյալները:
2. Ի՞նչ դեր ունի Գերմանիան ժամանակակից աշխարհում:
3. Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել Գերմանիայի հարևան պետությունները, ափերը ողողող ջրային ավազանները:

Բիսկայան ծոց, Բալթիկ ծով, Հյուսիսային ծով, Լիգուրյան ծով։

Քարտեզագրում (Գեղարքունիքի մարզ)

Գագարի, զովաբեր, գավառ, լիճք, մարտունի, վարդենիս, ճամբարակ։
https://maphub.net/natalitagesyan/map